СТРАТЕГІЇ ПЕРІОПЕРАЦІЙНОЇ ІНФУЗІЙНОЇ ТЕРАПІЇ: ЦІЛЬ-ОРІЄНТОВАНА VS ЛІБЕРАЛЬНА ТА РЕСТРИКТИВНА (огляд літератури)

Автор(и)

  • В. Й. Лисенко Харківська медична академія післядипломної освіти, Ukraine
  • Є. О. Карпенко Харківська медична академія післядипломної освіти, Ukraine
  • Я. В. Морозова Харківська медична академія післядипломної освіти, Ukraine https://orcid.org/0000-0002-5346-3792

DOI:

https://doi.org/10.25284/2519-2078.1(94).2021.230601

Ключові слова:

періопераційна інфузійна терапія, режими, ERAS протокол

Анотація

В огляді висвітлено аналіз сучасних літературних даних проведених у світі рандомізованих контрольованих клінічних досліджень з метою визначення оптимальної стратегії періопераційної інфузійної терапії як при планових, так і при ургентних оперативних втручаннях. До теперішнього часу, не дивлячись на велику кількість досліджень про вплив об’ємів інфузійної терапії на результати лікування при абдомінальних операціях, отримані суперечливі дані. Відсутні переконливі дані про переваги рестриктивної, ліберальної чи ціль-орієнтованої об’ємної терапії, однак як з теоретичної, так і з практичної точки погляду ні у кого з дослідників не викликає сумніву той факт, що підтримка оптимального балансу потребує індивідуального підходу, що знизить кількість післяопераційних ускладнень. Останнім часом дослідники вказують на переваги ціль-орієнтованої об’ємної терапії, як одного з компонентів ERAS протоколу, тактика якого базується на регуляції серцевого викиду (СВ) та ударного об’єму (УО) в досягненні інтраопераційно нульового рідинного балансу, особливо у пацієнтів високого ризику з супутніми серцево-судинними захворюваннями. Останні мультицентрові дослідження RELIEF провели порівняння рестриктивного та ліберального режимів інфузійної терапії і зробили висновок, що періопераційний рідинний менеджмент при розширених опе-раціях повинен досягатися з допомогою «умовно ліберального режиму» з позитивним балансом до кінця операції від одного до двох літрів. Дослідники переглядають концепцію про втрату рідини в «третій простір» і необхідність її заміщення. Висвіт-люється роль ендотеліального глікокаліксу в підтримці цілісності ендотелію, а також реакція передсердного натрійуретично-го пептиду (АNР) на об`ємне перевантаження рідиною, що провокує агрегацію тромбоцитів, підвищує проникність судин і в результаті маніфестує набряком тканин. Продовжуються в цьому напрямку масштабні дослідження RELIEF та OPTIMISE щоб запропонувати оптимальний режим періопераційної інфузійної терапії при різних оперативних втручаннях.

Посилання

Doherty M., Buggy D.J. Intraoperative fl uids: how much is too much?Br J Anaesth. 2012 Jul;109(1):69-79

Qianyun Pang, M.M., Hongliang Liu, M.D., PhD, Bo Chen, M.M., Yan Jiang, M.M. Restrictive and liberal fl uid administration in major abdominal surgery. Saudi Med J. 2017 Feb; 38(2): 123–131.

Anders Winther Voldby and Birgitte Brandstrup Fluid therapy in the perioperative setting—a clinical review. J Intensive Care. 2016; 4: 27.

Lobo DN, Bostock KA, Neal KR et al. Effect of salt and water balance on recovery of gastrointestinal function after elective colonic resection: a randomised controlled trial. Lancet 2002; 359: 1812–1818.

Nisanevich V, Felsenstein I, Almogy G et al. Effect of intraoperative fl uid management on outcome afterintra-abdominal surgery. Anesthesiology 2005;103: 25–32.

Ghaferi A. A., Birkmeyer J. D., Dimick J. B. Complications, failure to rescue, and mortality with major inpatient surgery in medicare patients // An. surg. – 2009. – № 250. – Р.1029–1034.

Giglio M.T., Marucci M., Testini M., Brienza N. Goal-directed haemodynamic therapy and gastrointestinal complications in major surgery: a meta-analysis of randomized controlled trials. Br J Anaesth. 2009;103:637–46.

Kaye A.D., Riopelle J.M. Intravascular fl uid and electrolyte physiology. In: Miller’s Anesthesia. 7th ed. Missouri: Churchill Livingstone; 2009. p. 1705–37

Gurgel S.T., Nascimento Jr. P. Maintaining tissue perfusion in high-risk surgical patients: a systematic review of randomized clinical trials. Anesth Analg. 2011;112:1384–91.

Zargar-Shoshtari K., Hill A.G. Optimization of perioperative care for colonic surgery: a review of the evidence. ANZ J Surg. 2008;78:13–23.

Thiele R.H., Raghunathan K., Brudney C.S., Lobo D.N., Martin D., Senagore A., Cannesson M., Gan T.J., Mythen M.M., Shaw A.D., Miller T.E.; Perioperative Quality Initiative (POQI) I Workgroup: American Society for Enhanced Recovery (ASER) and Perioperative Quality Initiative (POQI) joint consensus statement on perioperative Liquid management within an enhanced recovery pathway for colorectal surgery. Perioper Med (Lond) 2016; 5:24.

Jacob M., Chappell D., Rehm M. The “third space”—fact or fi ction. Best Pract Res Clin Anaesthesiol. 2009;23(2):145–57.

Brandstrup B., Svensen C., Engquist A. Hemorrhage and operation cause a contraction of the extracellular space needing replacement—evidence and implications.A systematic review. Surgery. 2006;139(3):419–32.

Varadhan K.K., Lobo D.N.: A meta-analysis of randomized controlled trials of intravenous fl uid therapy in major elective open abdominal surgery: Getting the balance right. Proc Nutr Soc 2010.

Thacker J.K., Mountford W.K., Ernst F.R., Krukas M.R., Mythen M.M.: Perioperative fl uid utilization variability and association with outcomes: Considerations for enhanced recovery efforts in sample US surgical populations. Ann Surg 2016; 263:502–10.

Ljungqvist O., Scott M., Fearon K.C. Enhanced Recovery After Surgery: a review. JAMA Surg 2017; 152: 292-8.

Tambyraja A.L., Sengupta F., MacGregor A.B., Bartolo D.C., Fearon K.C. Patterns and clinical outcomes associated with routine intravenous sodium and fl uid administration after colorectal resection. World J Surg 2004; 28: 1046-51.

Gustafsson U.O., Scott M.J., Schwenk W., et al. Guidelines for perioperative care in elective colonic surgery: Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) Society recommendations. Clin Nutr 2012; 31: 783-800.

Brandstrup B., Tonnesen H., Beier-Holgersen R., et al. Effects of intravenous fl uid restriction on postoperative complications: comparison of two perioperative fl uid regimens: a randomized assessor-blinded multicenter trial. Ann Surg 2003; 238: 641-8.

Feldheiser A., Aziz O., Baldini G., et al. Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) for gastrointestinal surgery, part 2: consensus statement for anesthesia practice. Acta Anaesthesiol Scand 2016; 60: 289-334.

Intravenous fl uid therapy in adults in hospital: clinical guideline CG174. London: National Institute for Health and Care Excellence, 2017 (https://www.nice.org.uk/guidance/cg174.

Corcoran T., Rhodes J.E., Clarke S., Myles P.S., Ho K.M. Perioperative fl uid management strategies in major surgery: a stratifi ed meta-analysis. Anesth Analg 2012; 114: 640-51.

Arieff A.I.. Fatal postoperative pulmonary edema: pathogenesis and literature review. Chest 1999; 115: 1371-7

Prowle J.R., Echeverri J.E., Ligabo E.V., Ronco C., Bellomo R. Fluid balance and acute kidney injury. Nat Rev Nephrol 2010; 6: 107-15.

Ratner A.J., Lysenko E.S., Paul M.N., Weiser J.N. Synergistic proinfl ammatory responses induced by polymicrobial colonization of epithelial surfaces. Proc Natl Acad Sci U S A 2005; 102: 3429-34.

Lang K., Boldt J., Suttner S., Haisch G. Colloids versus crystalloids and tissue oxygen tension in patients undergoing major abdominal surgery. Anesth Analg 2001; 93: 405-9.
|

Mayer J., Boldt J., Mengistu A.M., Röhm K.D., Suttner S. Goal-directed intraopative therapy based on autocalibrated arterial pressure waveform analysis reduces hospital stay in high-risk surgical patients: a randomized, controlled trial. Crit Care. 2010;14(1): R18.

Salzwedel C., Puig J., Carstens A., et al. Perioperative goal-directed hemodynamic therapy based on radial arterial pulse pressure variation and continuous cardiac index trending reduces postoperative complications after major abdominal surgery: a multi-center, prospective, randomized study. Crit Care. 2013;17(5):R191.

Benes J., Chytra I., Altmann P., et al. Intraoperative fl uid optimization using stroke volume variation in high risk surgical patients: results of prospective randomized study. Crit Care. 2010;14:R118.

Pearse R.M., Harrison D.A., MacDonald N., Gillies M.A., Blunt M., Ackland G, Grocott MP, Ahern A, Griggs K, Scott R, Hinds C, Rowan K; OPTIMISE Study Group: Effect of a perioperative, cardiac output-guided hemodynamic therapy algorithm on outcomes following major gastrointestinal surgery: A randomized clinical trial and systematic review. JAMA 2014; 311:2181–90

Myles P.S., Bellomo R., Corcoran T., Forbes A., Peyton P., Story D., Christophi C., Leslie K., McGuinness S., Parke R., Serpell J., Chan M.T.V., Painter T., McCluskey S., Minto G., Wallace S.; Australian and New Zealand College of Anaesthetists Clinical Trials Network and the Australian and New Zealand Intensive Care Society Clinical Trials Group: Restrictive versus liberal fl uid therapy for major abdominal surgery. N Engl J Med 2018; 378:2263–74

Holte K., Klarskov B., Christensen D.S., Lund C., Nielsen K.G., Bie P., Kehlet H.: Liberal versus restrictive fl uid administration to improve recovery after laparoscopic cholecystectomy: A randomized, double-blind study. Ann Surg 2004; 240:892–9

Phan T.D., D’Souza B., Rattray M.J., Johnston M.J., Cowie B.S. A randomized controlled trial of fl uid restriction compared to esophageal Doppler guided goal-directed fl uid therapy in elective major colorectal surgery within an Enhanced Recovery After Surgery program. Anaesth Intensive Care. 2014;42(6):752–60.

Srinivasa S., Taylor M.H.G., Singh P.P., Yu T.C., Soop M., Hill A.G. Randomized clinical trial of goal-directed fl uid therapy within an enhanced recovery protocol for elective colectomy. Br J Surg. 2013; 100(1):66–74.

Brandstrup B., Svendsen P.E., Rasmussen M., et al. Which goal for fl uid therapy during colorectal surgery is followed by the best outcome: near-maximal stroke volume or zero fl uid balance. Br J Anaesth. 2012;109(June):191–9.

Zhang J., Qiao H., He Z., Wang Y., Che X., Liang W. Intraoperative fl uid management in open gastrointestinal surgery: goal-directed versus restrictive. Clinics. 2012;67(10):1149–55.

Biccard B.M., Scott D.J.A., Chan M.T.V., Archbold A., Wang C.Y. Myocardial Injury After Noncardiac Surgery (MINS)in Vascular Surgical Patients: A Prospective Observational Cohort Study.Ann Surg. 2018 Aug;268(2):357-363. doi: 10.1097/SLA.0000000000002290.

V.I. Lysenko, E.A. Karpenko, Y. V. Morozova. Fluid therapy effects on the dynamics of myocardial damage biomarkers and cardiac complications in the perioperative period in patients with ischemic heart disease. Biological Markers in Fundamental and Clinical Medicine. – Vol.4, No2. – 2020. DOI:10.2956/v.04.02.2020.escbm01-06

##submission.downloads##

Опубліковано

2021-03-31

Як цитувати

Лисенко, В. Й., Карпенко, Є. О., & Морозова, Я. В. (2021). СТРАТЕГІЇ ПЕРІОПЕРАЦІЙНОЇ ІНФУЗІЙНОЇ ТЕРАПІЇ: ЦІЛЬ-ОРІЄНТОВАНА VS ЛІБЕРАЛЬНА ТА РЕСТРИКТИВНА (огляд літератури). PAIN, ANAESTHESIA & INTENSIVE CARE, (1(94), 9–15. https://doi.org/10.25284/2519-2078.1(94).2021.230601

Номер

Розділ

Огляд літератури